Aisialdi antolatuaren lan isila

Udalekuak hasi dira, guraso askok bertan utzi ditugu haurrak edo udaleku itxietara bidali gaztetxoak. Aisialdi antolatuaz eta hezkuntza ez formalaz idatzi zuen Itziar Bartolomek orain dela bi urte. Gaur hona ekarri dugu guraso eta hezitzaileen iritzia jasotzeko asmotan.

Aisialdi antolatuaren lan isila

Haur zein helduen aisialdi eredua etengabe ari da aldatzen.  Aisialdian “gozatu” beharrean aisialdia “kontsumitzera” pasa gara. Haur, nerabe zein gurasoen artean hedatu da, batez ere, aisialdian kontsumorako joera hau.

Lanetik edo eskola orduetatik at gure denbora librea super antolatu egin dugu, eskaintzen zaizkigun jarduera ugarietan murgilduz; kirola, formazioa, bidaitxoak… Haurren aisialdirari dagokionez, aisialdi antolatuaren eskaintza gehitzen zaio: udalekuak, ludoteka eta gaztelekuak, irteera antolatuak, era guztietako tailerrak… Imajinatzen dezakezue jendartea aisialdi antolaturik gabe?

Gaurkoan, aisialdi antolatua posible egiten duten pertsonen lanean jarri nahi dut fokoa.

Aisialdi ekintzen kuotak ordaintzeko egiten den inbertsio ekonomikoak esfortzu ezberdina suposatzen du familia bakoitzean. Badira ere kuotarik ez duten udal zerbitzuak. Eta badira ere, kuota hauek ordaintzeko nahikoa diru ez duten familiak, eta beraz, haur edo nerabe batzuk, zirkuitotik at gelditzen dira, eta ein haundi batean, balorazio sozial ezkorra izango duten horregatik; “Kultura maila gutxikoak dira” “Egun osoa kalean ematen dute” “Ez dute beste ezer egiten” “Hori da utzikeria”… Baina hau beste gai bat da, eta beste artikulu bat beharko genuke honetaz hitz egiteko.

Gaur plazaratu nahi dudana da, aisialdi antolatuan ordaintzen diren kuotek gehienetan ez dutela ematen hezitzaileari soldata duhin bat ordaintzeko. Seguruak, materialak, lokalak, autobusak ordaintzeko ematen badute ere, hezitzaileok gure gain ere hartzen dugula kostearen zati bat, soldata prekarioa onartzen dugulako.

Aisialdi antolatua posible egiten duen egitura moderno honetan, hezitzailearen lana modu prekarioan egituratu dela jendartean jakin beharreko kontua da. Isilpean bizi dugun egoera sozializatu nahi dut eta aireratu gauzak aldatzen hasteko ordua dela uste dudalako.

Administrazioak bere esku hartzen du eskola publikoaren finantziazioa, baita diruz laguntzen du ein haundi batean, musika eskola eta nagusiei zuzendutako EPA bezalako hezkuntza proiektuak… baina aisialdi antolatuaren kasuan, administraziotik jasotzen den babesa erdiz purdikoa da.

Diputazioak udalekutarako dirulaguntzak ematen ditu, kasuan kasu, batzuetan kostearen %10era ere iristen ez direnak.

Udalek kudeatzen dute zerbitzu gisa eskaintzen diren ludoteka eta gaztelekuetako aurrekontuak, beraz, udal bakoitzaren gobernu taldeak erabakitzen du zenbat inbertitu halako proiektu hezitzaileetan, baina joera nagusia, merkeen eskaintzen duen enpresari esleitzea da. Subkontratazioaren formula gailentzen da horrek dakarren segurtasun falta eta, orohar, lan baldintzen beherapenekin. Udal gutxi batzuk ere ezagutu ditut aisialdi hezitzailea baloratzen dutenak eta baldintza duhinagoak sortu dituztenak, baina loteria bat da. Esan dezaket, egiturazko arazo bat daukagula aisialdiaren sektorean, gure lanaren balioa gutxietsita dagoelako.

Errealitatea da, beraz, hezitzaileon baldintza prekarioei esker bizi dezakegula aisialdia gaur egungo erritmo frenetikoan, batzuk aisialdi hori kontsumituz, beste batzuk gozatuz.

Aisialdiko espazio eta ekintza horietan aurkituko dugun hezitzaile gehienak %90a, hezkuntzarekin lotutako ikasketak egiten ari den, edo bukatu berri duen gazte jendea da (irakasle ikasketak, pedagogia, filosofia, arte ederrak, kimika, kazetaritza…) eta horretaz gain begirale lanetan aritzeko beharrezkoa den aisialdiko pedagogian formatzeko “begirale titulua” ere badute. Beraz, maila akademiko altuko jendea da, eskola batean edo musika eskola batean aurkituko duzun pertsonaren maila berean dagoena, ikasketa mailari dagokionez behintzat. Hemen dena den, argitu nahiko nuke, titulazioak ez duela bermatzen hezitzailearen kapazitatea ez hezkuntza formalean, ez eta aisialdiaren eremuan. Titulaziorik gabeko hezitzaile apartak ezagutu ditut titulodun jendeari hamaika buelta ematen diotenak bai eskola zein eskolatik kanpoko jarduera hezitzaileetan, edozein lanbidetan gertatzen den bezala.

Harira bueltatuz, esan nahi dudana da, aisialdiko hezitzaile batek egiten duen lana erabat profesionala dela. Saioak aurrez prestatzen ditu bakarka edo lankideekin elkarlanean, gero ekintza gauzatzen du eta izandako bizipena ebaluatu, hau da, akatsak identifikatu eta hurrengorako hobetu beharrekoak planteatu. Ekintzak gauzatzerakoan hainbat haur eta neraberen ardura osoa hartzen du bere gain, eta kale ekintzetan ari denean arrisku egoerak gehitzen zaizkio.

Aisialdiko hezitzailearen lana isilpeko lan duhina da eta hezkuntzaren unibertsoan leku garrantzitsua bete du beti. Aisialdiaren pedagogiako ardatz dituen askatasun eta gozamen dimentsioetan oinarriturik, baloreak, sormena, autonomia eta elkarbizitzarako abilezia sozialak garatzen eta elikatzen laguntzen baitie haur eta nerabeei.

Uste dut badela garaia aisialdiko hezitzaileen kolektiboak gure lanaz mintzatu eta gizartean dagokigun balorazio sozio ekonomikoa eskatzeko. Aisialdiaren merkantilizazioak gure sektorearen profesionaltasuna ekarri du, jendartearen egituran funtzio garrantzitsua betetzen dugu, baina “merkeprezioan” lan egin beharra ez zait justua iruditzen.

Uztaila honetan udalekuetako begirale lanetan ari diren gehienak, nahiz ta aisialdiaren pedagogia maite, hezkuntzako zerrendetan izena emanda daude eta hauek irekitzean, egon zihur, eskolara joango direla lanera burubelarri, lan baldintza duhinen bila! Ez al du gure lanak tratu hobea merezi?