Gure erosketetan gero eta arreta gehiago eskaintzen diogu kontsumitzen ditugun produktuek, ingurumenarekiko duten inpaktu mailari. Eta zer gertatzen da jostailuekin? Merkatuan dauden jostailu denek Europar Batasuneko segurtasun neurriak betetzen dituztela ziurtatu genezake CE ikurrari esker. Baina merkatuan dauden jostailu denak, ingurumenarekiko errespetagarrik al dira?

IMG_5745

Material naturalez egindako jostailuek, sentsibilitate ekologikoan hezten dituzte erabiltzaileak, material sintetikoz egindako jostailuen aldean. Gainera, egur, paper, kartoi, artile, felpa edota metalez egindako jostailu batzuk, artisau eran egindakoak dira. Eta era honetako fabrikazio prozesuak ingurumenarekiko duen eragina txikiagoa da. Paper eta kartoi birziklatuek eta kloro gabe zurituak izan direnak, edota laborantza ekologiko bidez eskuratutako ehunek (abonu eta pestizida sintetiko gabeak) ingurumena zaintzen laguntzen dute.

Bere konposizio eta produkzioagatik, PVC-a (policloruro de vinilo) ez da batere gomendagarria ingurumen ikuspegitik. Gainera, material honek sarri izaten dituen gehigarri kimiko toxikoak zuzenean atmosferara doaz edota kontaktua duten gorputz atal ezberdinetara ; aho, esku etab. PVC bigunak berriz, sarri ftalato bezala ezaguna den sustantzia izan ohi du eta hau kaltegarria da haurraren osasunerako.

Etxean jostailuak gutxitu, berrerabili eta birziklatzeaz gain, gomendagarria da jostailuen material eta ekoizpen prozesuek ingurumenean izan dezaketen eragina ezagutzea.

Zer hartu kontutan aukeratzen dugun jostailua ekologikoa den ala ez ziurtatzeko?

  1. Material birziklatuekin egindako jostailua izatea.
  2. %100 kotoi edo ehun organikoz egindako panpina eta jostailua izatea.
  3. Material organikoz edota ur bidezko kolorazioa duten jostailuak egokiagoak dira, produktu sintetikoz tindatutako jostailuak baino.
  4. Ongi egindako jostailuak, ingurumenarekiko errespetagarriagoak dira erraz apurtzen direnak baino.
  5. Etxetik gertu egiten diren jostailuek, karbono arrasto txikiagoa dute.
  6. Bilgarririk gabe edo bilgarri ahalik eta gutxienekin aurkezten diren jostailuak.
  7. Birlandaketa egiten duen basoak kudeatzen dituzten egurrezko jostailu ekoizleak.
  8. Pila edota bateriarik behar ez duten jostailuak.

IMG_5660

 

Sasoi eta txoko desberdinetako kulturetan jolastu izan ohi da baina jolasteko ez da beharrezkoa jostailua izatea edota jostailu asko izatea. Kontsumo arduratsua eta jasangarria sustatu behar dugu jostailuen arloan ere. Gure beharrak ase baina ingurumenari kalterik egingo ez dion kontsumo ohitura alegia. Nahiz eta kontsumo mota orok ingurumenean eragina izan, jostailuekin ere egunerokotasunean praktika positiboak geureganatzen joan gaitezke eragin hori txikiagoa eta jasangarriagoa izan dadin.

 

Jostailuak gutxitu, berrerabili eta birziklatzeko ideia eta aholku batzuk:

Jostailuak gutxitu Aholku eta ideiak
  ·         Jostailuak sarri errebisatu egoera onean mantentzeko, batez ere aire librekoak. Jostailuren bat kaltetuta edo hondatuta dagoela ikusiz gero, lehenbailehen konpondu jostailu ez segurua bilakatu baino lehen.

·         Jostailuen konponketa eta mantenuak jolaserako baliabideak gutxitzea eta kontsumoa kontrolatzeko lagungarriak izan daitezke.

·         Jostailuak erosterakoan, saihestu alferrikako bilgarriak. Saihestu plastikozko poltsak.

·         Bizilagun, familia edota ezagunekin jostailuak partekatu.

·         Jostailuak etxean sortu.

Jostailuak berrerabili Aholku eta ideiak:

·         Gutxi irauten duten jostailuek baliabideak era ez egokian erabiltzea sustatzen dute. Horren aurrean, iraunkorrak eta gehiago iraungo duten jostailuak aukeratu eta berrerabili.

·         Jadanik erabiltzen ez diren jostailuak elkarte, eskola, ludoteka etb.-ra bidali genitzake beste haur batzuk erabil ditzaten. Familia barruan ere oparitu genitzake.

·         Gogoratu jostailuak baldintza onetan eta garbi utzi behar ditugula beste batzuk erabili ahal izateko moduan. Apurtuta edo zikinak egonez gero, arriskutsuak izatera iritsi daitezke.

Jostailuak birziklatu Ideia eta aholkuak:

·         Apurtu eta berriro erabili ezin diren jostailuak, materialaren arabera botako ditugu dagokion ontzian, birziklatua izan dadin.

·         Pilak behar dituzten jostailuen kasuan, erabili pila berrerabilgarriak. Pila hauek amaitzean, bota pilak birziklatzeko ontzira.

·

Eta Euskal Herrian?

Bada Euskal Herrian ere badira jostailu ekologikoak edo hobe esanda, ingurumenarekiko errespetagarriak diren jostailu ekoizpen prozesuak sustatzen dituztenak. Nafarroako EKILIKUA izan daiteke adibidea. Hauek, kartoi birziklatuz egindako mahai jolasak ekoiztu eta saltzen dituzte. Gipuzkoan berriz, KROMOSOMA tailerra aurki genezake. Tailer honetan, egur eta ur bidezko tindaketa naturalak erabiliz egurrezko jostailuak ekoizten dituzte artisau eran. Produkzio txikikoak izan arren, adibide onak dira jostailuen ekoizpen jasangarri eta ekologikoaren bidean.