2005ean zabaldu zituen ateak Donostiako Tabakalerak. Kultura Garaikidean Nazioarteko Zentroa da eta arte garaikidea du oinarri. Hainbat proiektu, espazio eta dinamika dituzte horretara bideratuta. Eskaintza zabala dute, tartean familiei zein neska-mutikoei eta gazteei zuzendutakoa. Hezkuntza izeneko arloan jorratzen dituzte proposamen horiek. 

Sei laguneko lantalde batek osatzen du Tabakalerako Hezkuntza programa. Ana Revuelta da horietako bat. “Gure lana da publiko guztientzako jarduerak eskaintzea gauzak ikasteko, elkarrekin lan egiteko eta arte garaikideaz gozatzeko helburuarekin. Eskola taldeentzako, neska-mutikoentzako eta familientzako —modu zabalean ulertuta— prestatzen ditugu ekintzak”. Revueltak gogoratzen du espresio praktika oso ezberdinak daudela. “Mundu oso zabala eta aberatsa da. Helburua da horiek gure publikoari gerturatzea, eta begirada kritikoa landuz hausnarketa bideratzea. Sortze jarrera ere bideratzen dugu: elkarrekin lan eginez ikaspen interesgarriak ematen dira eta gurutzaketa kolektiboek zein indibidualek emaitza onak ematen dituzte. Sortu, ikasi, askotariko gaitasunak landu…” 

Doako ekintzak

Hainbat lan lerro dituzte Tabakalerako Hezkuntza alorrean: Hiria hackeatu, 0-6 komunitatea, Kamaleoiak gara!, Harrotu ileak… “Jende asko ibiltzen da Tabakaleran. Baliabide asko daude, espazio atsegina da eta gauza berriak daude”, dio Revueltak eta Ubik liburutegia nabarmentzen du. Hezkuntza arloak bere espazioa du Tabakaleran. “Tailer txiki bat daukagu eta ekintza berezietarako erabiltzen dugu. Gainerakoan, eraikin osoa erabiltzen dugu jarduerak egiteko: erakusketa aretoak, Prisma izeneko goiko terraza, erakusketa zein zinema aretoak…”.

Tabakalerako Hezkuntza sailak antolatzen dituen ekintza guztiak doakoak dira. Batzuek plaza mugatuak dituzte eta izena eman behar da, baina gainerakoak irekiak dira. Atari digitalean ematen dute eskaintzaren berri eta baita ere urtero ateratzen duten esku-programan. Ikastetxeentzako eta elkarteentzako eskaintza ere badute. “Arte hezkuntzan oinarritzen gara. Erakusketa aretoek eta museoek izaten dituzte hezkuntza programak. Gure eskaintza berezia dela esango nuke: Gure eskaintza berezia dela esango nuke: eskaintza anitzagoa izateaz gain, harreman modu berriak bilatzen ditugu, programa eta jardueren formatuekin esperimentatzen dugu, eta ekintza puntualak inportanteak izanik ere, epe luzeko prozesuak bideratzen ditugu talde ezberdinekin. Erreferente asko ditugu, noski, baina guk gure esperientzian eta gure praktikan oinarritutako ekarpenak egiten ditugu”.

Programa nagusiak

. 0-6 KOMUNITATEA: Haur txikiak dituzten familiek osatzen dute 0-6 komunitatea, eta haien kezkak abiapuntu hartuta hitzaldiak, tailerrak, musika saioak… antolatzen dituzte Tabakaleran. Aurreko ikasturtean, esaterako, gustura egoteko haur txikiek dituzten beharrak zeintzuk diren izan zuten aztergai. Espazioa, tenperatura, jolasa, gozamena, gurasoen parte-hartzea… Familiek horrela eskatuta dinamika bat jarri zuten martxan non adituen laguntza izan zuten: pedagogoak, psikomotrizistak, arkitektoak… eta sortu zuten estruktura mugikor bat gaur egun Tabakaleran erabilgarri dagoena. Egitasmo honek Tabakalerako hirugarren solairuan dagoen ​H​Irikilabs laborategiaren parte-hartzea du. “Aurten, jolas ez estrukturatuaren inguruko tailerra egin nahi dugu, eta gero jolas horietako batzuk egitea da asmoa”, esan du Revueltak.

. HIRIA HACKEATU: 12-17 urte bitarteko gazteei zuzendutako programa da, eta opor sasoian egiten dute: :neguko, udaberriko eta udako oporretan. Kasu honetan ere H​Irikilabs laborategiaren parte-hartzea du. Hacker & Maker filosofian oinarritzen da egitasmoa eta abiapuntua da gazteek hiriarekiko duten begirada kritikoa sustatzea. Non sentitzen dira eroso? Non ez? Nora sar daitezke? Nora ez? Galdetzen zaie zer aldatuko luketen eta nola. Jasotako proposamenei bidea ematen saiatzen dira. Beste gauza batzuen artean, patineteak, muralak eta baita ere Tabakaleran ipintzeko zenbait altzairu bat sortu dira egitasmo horretatik.

. KAMALEOIAK GARA!: Helduentzako eta txikientzako programa da eta hiru forma hartzen ditu: arte biziekin edo eszenarekin lotutako eskaintza, zinemarekin lotutakoa eta erakusketekin lotutakoa.

Arte biziekin lotutako eskaintza oinarritzen da hilean behin egiten den ikuskizun batean. Zapatu arratsaldetan izaten da. Formatu bereziko proposamenak izaten dira, ez ohikoak. Batzuetan helduentzako ikuskizun bat publiko gaztearentzako egokitzeko eskatzen zaio egileari.

Zinemarekin lotutako eskaintza ere hilean behinekoa da. Igande goizetan izaten da Tabakalerako zinema areto handian. “Animazioa edo laburmetraiak izaten dira eta proiekzio bat egiten da. Aitor Gametxo zinegileak egiten du. Produkzioa oso handia dago zinema areto komertzialetara iristen ez dena, eta programa honek arrakasta handia du gurean”, dio Revueltak.

Erakusketekin lotutako eskaintza bideratuta dago helduek eta umeek elkarrekin erakusketa bat bisitatzera. “Ibilbidetxo bat egiten dute eta gero tailerrak egiten ditugu ikusitako hori modu  plastikoago batean lantzeko, dinamika eta jolas desberdinen bidez”.

. ZOOM BIDEO LABORATEGIA: gazteei zuzendutako programa da honakoa. Hilean bitan egiten dute eta beharrezkoa da aurrez izena ematea. Ikus-entzunezkoek paper garrantzitsua dute kultura garaikidean, Donostian eta Tabakaleran —bi zinema areto ditu—. Zoom bideo laborategian tailerrak, elkar trukeak egiten dituzte. Gazteak Bartzelonan eta Madrilgo 2 de mayo arte zentroan izan dira, esaterako.

 

. HARROTU ILEAK: Tabakalerako Prisma terrazan elkartzen diren gazteekin egiten duten ekintza da honakoa. “Gazte asko etortzen dira arratsalde pasa, batez ere aste bukaeratan. Hori detektatuta gerturatzen hasi ginen gazte horien kezkak, arazoak, ametsak… ezagutzeko. Ostiralero bi hezitzaile igotzen gara eta egindako proposamenetatik abiatzen ditugu egitasmoak.  Iaz argazkigintza saioak egin genituen eta gero erakusketa bat. Hip hop eta rap tailerrak ere bai. Aurten, musika oinarri hartuta egin nahiko genuke zerbait”, dio Revueltak. “Sekulako aniztasuna dago Prisman elkartzen diren gazteen artean. Hori baliatu nahi dugu aberastasun handia dela uste dugulako”.