MENU “INFANTILAK”

Gogoeta batekin nator gaurkoan. Haur elikaduraren ingurukoa, noski.

Komuna omen da profesioz Dietista-Nutrizionista den norbaitekin etxetik  kanpo jatea oinaze bat dela pentsatzea. Nire defentsan…: ez dugu berezko zailtasunik plater bat edo beste (taberna bat edo beste) aukeratzeko ikasi dugunagatik. Sortzen zaizkigun buruhausteak eskaintza eskasaren ondorio dira. Heldu edo haurra izan, oso zail daukagu osasuntsu jatea kalera ateratzen garen bakoitzean. Menuak nabarmen hobetu beharko lirateke ikuspuntu nutrizional batetik. Elikatzeko estilo osasuntsu bat izaten saiatzen hasten garenean baino ez gara ohartzen aldaketa honen beharraz. Osasuntsu jatearen kontzientzia hartzen dugunean alegia. Hala ere, aukeraketa gure eskuetan dagoela ez ahaztu.

Gai honen inguruan bada atentzioa deitzen didan kontzeptu bitxi bat. Jatetxetako Menu infantilak. Zer dira hauek? Eguneko menuko kartan dagoenaz aparte, jatetxeek haurrei zuzenduz proposatzen duten menu bereziak dira. Guraso (haurrak tabarrarik emango ez dutelako eta platera garbi utziko duelako) zein haurren (gustatzen omen zaien jakiak direlako) nahiak asetzeko sortuak.

Jakina dugu egungo haurren elikadura kalitatea kolokan dagoela; Barazki zein fruta kontsumoa baxuegia delako, azukre kontsumo tasak maximoen gainetik daudelako, txikien plateretan aurre prestatutako jakien presentzia nagusitzen delako, behar baino gatz gehiago irentsi ohi dutelako etab.

Zer eskaintzen dute menu hauek? Hartan ere, osasun adituek saihestea azpimarratzen  dituzten jakiak. Justu, kontsumoa murriztu behar diren jakiak. Justu, plater osasuntsu baten parte izan beharko ez luketen jakiak. Zerrendatzera ausartzen naiz: nuggetsak, rabak, fritoak, haragi xerra frijitua, patata frijituak, saltsa deigarriak, pasta zuria gazta kapa majo batekin, txokolatezko postreak, helatuak… Gustokoen dituzten jakiak direla esan ohi dugu. Horrekin justifikatzen gara. Erosotasuna?

Zer falta da menu hauetan? Hartan ere, adituek gomendatzen dituzten jakiak. Justu, plater osasuntsua osatu beharko lituzketen jakiak. Zerrendatzera ausartzen naiz: lekaleak, entsaladak, barazkiak, fruta, arraina, zereal integralak, frijitu gabekoak …

Menuak irakurtzean eta hauetaz hausnartzean, haurrek ez dutela jaki osasuntsuak hautatzeko aukerarik ere ohartuko gara. Barazkien presentzia nuloa da adibidez. Hala ere, egun, tankerako menuak etxe askotako tonika direla ere ohartu dira adituak.

Zalantza bat dut..zein adin arte da menu infantil bat? Adin hori gainditzean, helduon menua kontsumitu beharko du haurrak? Nola ulertzen du hori haurrak? Nork nahiko luke orain arte oinarri izan diren jakiak baztertu eta beste batzuk jaten hastea?

Bitxia den kontradikzio baten murgildu ohi gara. Haurrak adinean aurrera doazen heinean, hots, irizpidea bereganatzen ari direnean (justu orduan) beraien elikadura ohituraz arduratzen gara. Oker dagoena zuzentzen saiatzen gara. Bat-batean. Horren erakusle dira ondorengo kezka komun hauek: Zergatik ez du jaten barazkirik?, Fruta eskaini arren ez du usaindu ere egiten! Ezin du entsaladekin! Azelgak beti platerean! Hauekin ezin gara kanpora joan bazkaltzera!.

Zertarako itxaron adin bat izatera, aukera osasuntsuak jateko? Zertarako markatu ezberdintasuna heldu eta haurren platerean? Eta, helduok jaten duguna edo jan beharko genukeena eskaintzen badiegu txikitxoei? Akaso helduontzat osasuntsua dena, ez da haurrentzat?
Maite Garitanorekin elkarrizketa bere idatzia oinarri hartuta.